Земфира Байбулдина: «Наҙҙан, һөйөү нурынан ҡойолған донъям»
Әгәр ҙә элгәре 30 йәште уҙғас ҡына әсә булыу бәхетенә өлгәшкәндәрҙе “һуң тапҡандар” рәтенә индерһәләр, бөгөн был бер ҙә ғәжәп түгел. Һуңғы ун йылда Рәсәйҙә һәр дүртенсе ҡатын-ҡыҙ, һөнәри уңышҡа өлгәшеп, үҙ нигеҙен ҡороп, яратҡан кешеһендә таяныс табырына, үҙ-ара хистәрҙең ышаныслылығына инанғас ҡына, әсәлек бәхетен татый. Был күренеш йәштәрҙең тормошҡа етди ҡарауына ла, йәшәйештең йылдан-йыл ауырлаша барыуына ла бәйлелер, бәлки. Әммә күптәр, балаға ғүмер биреү, уны сәләмәт, көслө һәм лайыҡлы шәхес итеп тәрбиәләү өсөн хис-тойғо донъяң һәм матди хәлең тотороҡло булырға тейеш, тигән заманса ҡараш менән йәшәй.
Билдәле тележурналист, программалар һәм тапшырыуҙар алып барыусы Земфира Байбулдина һуңғы ваҡыт зәңгәр экрандарҙа ниңә күренмәй икән, тип ғәжәпләнәлер күптәр. Ул беҙҙең журнал уҡыусыларына сер итеп кенә яңылыҡтары менән бүлеште. Утыҙ өс йәшендә тәүге тапҡыр бәпес һөйөү бәхетен кисергән эшлекле ханымдың күңеленә хужабикә, әсә булыу хуш килде, ахырыһы. Былтыр тормош иптәше, йырсы Рәдиф Зарипов менән өсөнсө сабыйҙарына ғүмер бүләк итеп, әле Земфира бала менән өйҙә ултыра. “Әсә булыу ниндәй оло бәхет икән!!! Һәр сабый үҙ өлөшө менән тыуа, тигәндәренә лә ышанам. Ғаиләбеҙҙе һәр береһе үҙ нуры менән йылыта, байыта, йәшәү көсө менән һуғара барҙы”, – ти бәхетле әсә.
Зариповтар ғаиләһенең Өфө эргәһендә үҙҙәре һалып сыҡҡан шәхси йорто йәмле, тыныс ерҙә урынлашҡан. Ошо ҙур, иркен өйҙөң ишеген асып инеү менән, сабыйҙарҙың шаян тауыштарын ишетеп, үҙең дә күңелле бала саҡ иленә ҡайтҡандай һәм саф, таҙа бәхет ипкененә сорналғандай булаһың. Стенаға эленеп ҡуйылған, бала ҡулдары менән төшөрөлгән сағыу һүрәттәр аша ғаиләләге ижади мөхитте, эске йылылыҡты һәм ихласлыҡты төҫмөрләргә мөмкин. Өлкән ҡыҙҙары Камила алтынсы йәше менән бара, улдары Нурсолтанға – ике, ә кескәйҙәре Софияға ни бары бер генә йәш. Бер-бер артлы тыуған кескәйҙәрҙең атай-әсәй иркәләүенә, йөрәк йылыһына, мәрхәмәтле хәстәренә иң мохтаж саҡтары шул. Күп балалы әсәнең ял итеп ултырырҙай бер иркен минуты ла юҡ. Таң менән уянып, өс балаға өс төрлө аш хәстәрләргә, кер әйләндерергә ҡуйырға, үтекләргә, иҙәндәрҙе һөрткөләп алып, өйҙө йыйыштырып өлгөрөргә тура килә. Ә яҙ менән йәй айҙарында баҡса мәшәҡәте лә өҫтәлә.
Көн дә тиерлек бейек үксәле туфлиҙа һәм зауыҡлы кейемдә сәхнә түрендә йәки тура эфирҙан тапшырыу йә тамаша алып барырға күнеккән һылыу затҡа ауыл йортонда хужабикә һәм күмәк бала әсәһе йөкләмәһен үтәү ялҡытмаймы, тип ҡыҙыҡһынам. “Ул тынғыһыҙ мәлдәремде иҫләһәм, әле лә тәнем эҫеле-һыуыҡлы булып китә: көндөҙ – телевидениела, кистәрен мәҙәниәт һарайында концерттар алып барам. Шул арала тапшырыуҙарға, тамашаларға сценарий яҙам, “Гәлсәр һандуғас”тың артистары менән гастролгә сығып әйләнәм. Тыныс ҡына өйҙә ултырғанымды хәтерләмәйем дә. Дөрөҫөн әйткәндә, оҙаҡ ҡына йылдар иркенләп ял итерҙәй үҙ мөйөшөм дә булманы бит. Ошо ғәйәт ҡатмарлы һәм ҡатын-ҡыҙ өсөн бөтөнләй хас булмаған тормош рәүеше менән сағыштырғанда, бөгөнгө йәшәйешемде Ерҙәге ожмах тип атар инем, – тип һөйөнә Земфира Зәки ҡыҙы. – Йортобоҙ шаулы ҡаланан ситтә, ағаслы, саф һауалы урында. Күршеләребеҙҙән дә уңдыҡ – бик ярҙамсыл, изге күңелле кешеләр. Камила уларҙың балалары менән уйнарға ярата.
Бәләкәй саҡта икебеҙ ҙә мөһабәт, иркен йорт һәм ҙур, татыу ғаилә хаҡында хыялланғанбыҙ икән. Бына бит яҙмыш тигәнең – теләгәнебеҙ ғәмәлгә ашты. Рәдифтең олатаһы данлыҡлы балта оҫтаһы булған, тыуған яғы – Салауат районы Нәсибаш ауылында һәр икенсе ғаилә ул һалған йортта йәшәй, хәҙер ул мәрхүм инде. Рәдиф, уға оҡшап, төҙөлөш, балта эшенә маһир. Һәр эште Рәдиф яйлап үҙе башҡара: Нурсолтан менән София тыуғас, төкәтмә һалып ултыртты, иҙән түшәне, түбәне күтәртеп, икенсе ҡат ҡороуға көйләне, мунса төҙөттө. Беҙгә уңайлы, тыныс, иркен, рәхәт булһын өсөн тырыша атайыбыҙ. Көнөнә биш тапҡыр намаҙ уҡырға ла өлгөрә. Өйөбөҙҙә хатта оло табындарҙа ла иҫерткес эсемлектәргә урын юҡ хәҙер. Айыҡ тормош ҡына ысын бәхеттең бар сағылышын үҙ матурлығында, үҙ тәрәнлегендә тойорға ярҙам итә. Балаларыбыҙҙы ла ошо сәләмәт рухта тәрбиәләйбеҙ.
Ғаиләне төрлө яҡлап хәстәрләү, бала бағыу еңел түгел: берәүһе ауырып туҡтаһа, икенсеһенең йә тамағы шешә, йә эсе ауырта, тигәндәй. Төрлө ваҡ-төйәк көтөлмәгәнлектәр сығып ҡына тора. Тормоштоң әсеһен-сөсөһөн татып, бәләкәстән ауырлыҡтарҙы еңеп, сынығып үҫкәнгәме, ундай ғына ҡыйынлыҡтарға иҫебеҙ китмәй: бөтә мәсьәләне лә бергәләшеп тыныс ҡына хәл итергә тырышабыҙ. Иң мөһиме – бәпәйҙәребеҙ үҙҙәрен бәхетле тойһон: йөҙҙәрендә – йылмайыу, йөрәктәрендә – яратыу, күңелдәрендә өмөт, ышаныс сатҡыһы бер ҡасан да һүрелмәһен. Түңәрәктәргә йөрөтөп, бәләкәстән ижади һәләттәрен дә үҫтереү ине хыялым. Камила ҡыҙыбыҙ “Тамыр” балалар телеканалының йыр-бейеү түңәрәгенә йөрөй. Холҡо һәм тышҡы ҡиәфәте менән дә атаһына тартҡан. Бер эш менән ылығып китһә, шуға башкөллө сума. Йырларға, һүрәт төшөрөргә әүәҫ. Ә Нурсолтан минең атайыма оҡшаған. Тотошо, етдилеге, үҙенә талапсанлығы ла – олатаһынандыр, тип уйлайым. Берәй әйберҙе ала икән, кире урынына ҡуя белә. Үҙ һүҙен һүҙ итеүсән. Софияны тыуғас та, ҡәйнәмә сырамытҡайным. Шул хәтлем сабыр йәнле, һөйкөмлө, изгелекле һәм илгәҙәк сабыйҙың донъяға килеүе ғаиләбеҙҙе яңы, саф йәшәү һуты менән һуғарҙы. Мөғжизә тиерһең, уның тыуыуы ошоғаса хәл ителмәй торған күп кенә ғәмәлдәргә юл асты.
Гүзәл заттың ҡасан һәм нисә йәштә әсәй булыуы мөһим түгел, уның сабыйҙарын бәхетле, маҡсатлы кешеләр итеп тәрбиәләрҙәй ихтыяр көсө, йәшәүгә дәрте һәм күңел тыныслығына өлгәшкән булыуы ҙурыраҡ әһәмиәткә эйәлер, минеңсә”.
Сабыйҙарҙы тәрбиәләшеүҙә изге кәңәшсе, таяныс булғандары өсөн Ғафури районы Сәйетбаба ауылында йәшәүсе ата-әсәһе Зәки Закир улы менән Зилә Сәйетбаба ҡыҙына, Салауат районы Малаяҙ ауылында ғүмер итеүсе ҡәйнәһе Сәриә Мињлехан ҡыҙына ла сикһеҙ рәхмәтле ул. “Үҙебеҙ ауылда эшкә өйрәнеп, бер-беребеҙҙе ҡурсалап, өләсәйҙәр тәрбиәһендә йәшәүгә аҡыл, маһирлыҡ туплап үҫтек. Ошо изге миҫалда һәм ғөрөф-ғәҙәттә Рәдиф менән балаларыбыҙҙы ла тәүфиҡлы, талантлы, йәшәүгә әҙерлекле, көслө шәхестәр итеп тәрбиәләп, оло тормош һуҡмағына сығарырға яҙһын! Хәҙер ғүмеремдең һәр минуты мөхәббәтебеҙҙән яралған изге кешекәйҙәребеҙгә бәхет, һаулыҡ, изгелек юрауға бағышланған”, – тип ихлас йылмая әсә.
Ҡасан ғына әле ижад, сәнғәт әһелдәре, үҙҙәрен тулыһынса һөнәри үҫешкә бағышлап, ғаилә ҡороуға, бала бағыуға әллә ни әһәмиәт биреп еткермәгән булһа, хәҙер хатта донъя кимәлендә танылған йондоҙло парҙар ҙа ғаилә уңышын тәүге урынға ҡуя. Ғаиләлә мөхәббәтте ҡурсалауҙың һәм бала бағыу бәхетенең нәҫел ҡотон көсәйтеүсе, асылыбыҙҙы нығытыусы илаһи ҡөҙрәт икәнен аңлауға еттек, Аллаға шөкөр. Ә Земфира менән Рәдиф Зариповтарҙың татыу ғаиләһенә бәхет, оҙон ғүмер насип булыуын, бәпестәренең һәр асышына, яңы шөғөл үҙләштереүенә ҡыуанып, ҡанатланып, тик изге, яҡты тәьҫораттарҙа ғына йәшәүҙәрен теләйбеҙ!
Билдәле тележурналист, программалар һәм тапшырыуҙар алып барыусы Земфира Байбулдина һуңғы ваҡыт зәңгәр экрандарҙа ниңә күренмәй икән, тип ғәжәпләнәлер күптәр. Ул беҙҙең журнал уҡыусыларына сер итеп кенә яңылыҡтары менән бүлеште. Утыҙ өс йәшендә тәүге тапҡыр бәпес һөйөү бәхетен кисергән эшлекле ханымдың күңеленә хужабикә, әсә булыу хуш килде, ахырыһы. Былтыр тормош иптәше, йырсы Рәдиф Зарипов менән өсөнсө сабыйҙарына ғүмер бүләк итеп, әле Земфира бала менән өйҙә ултыра. “Әсә булыу ниндәй оло бәхет икән!!! Һәр сабый үҙ өлөшө менән тыуа, тигәндәренә лә ышанам. Ғаиләбеҙҙе һәр береһе үҙ нуры менән йылыта, байыта, йәшәү көсө менән һуғара барҙы”, – ти бәхетле әсә.
Зариповтар ғаиләһенең Өфө эргәһендә үҙҙәре һалып сыҡҡан шәхси йорто йәмле, тыныс ерҙә урынлашҡан. Ошо ҙур, иркен өйҙөң ишеген асып инеү менән, сабыйҙарҙың шаян тауыштарын ишетеп, үҙең дә күңелле бала саҡ иленә ҡайтҡандай һәм саф, таҙа бәхет ипкененә сорналғандай булаһың. Стенаға эленеп ҡуйылған, бала ҡулдары менән төшөрөлгән сағыу һүрәттәр аша ғаиләләге ижади мөхитте, эске йылылыҡты һәм ихласлыҡты төҫмөрләргә мөмкин. Өлкән ҡыҙҙары Камила алтынсы йәше менән бара, улдары Нурсолтанға – ике, ә кескәйҙәре Софияға ни бары бер генә йәш. Бер-бер артлы тыуған кескәйҙәрҙең атай-әсәй иркәләүенә, йөрәк йылыһына, мәрхәмәтле хәстәренә иң мохтаж саҡтары шул. Күп балалы әсәнең ял итеп ултырырҙай бер иркен минуты ла юҡ. Таң менән уянып, өс балаға өс төрлө аш хәстәрләргә, кер әйләндерергә ҡуйырға, үтекләргә, иҙәндәрҙе һөрткөләп алып, өйҙө йыйыштырып өлгөрөргә тура килә. Ә яҙ менән йәй айҙарында баҡса мәшәҡәте лә өҫтәлә.
Көн дә тиерлек бейек үксәле туфлиҙа һәм зауыҡлы кейемдә сәхнә түрендә йәки тура эфирҙан тапшырыу йә тамаша алып барырға күнеккән һылыу затҡа ауыл йортонда хужабикә һәм күмәк бала әсәһе йөкләмәһен үтәү ялҡытмаймы, тип ҡыҙыҡһынам. “Ул тынғыһыҙ мәлдәремде иҫләһәм, әле лә тәнем эҫеле-һыуыҡлы булып китә: көндөҙ – телевидениела, кистәрен мәҙәниәт һарайында концерттар алып барам. Шул арала тапшырыуҙарға, тамашаларға сценарий яҙам, “Гәлсәр һандуғас”тың артистары менән гастролгә сығып әйләнәм. Тыныс ҡына өйҙә ултырғанымды хәтерләмәйем дә. Дөрөҫөн әйткәндә, оҙаҡ ҡына йылдар иркенләп ял итерҙәй үҙ мөйөшөм дә булманы бит. Ошо ғәйәт ҡатмарлы һәм ҡатын-ҡыҙ өсөн бөтөнләй хас булмаған тормош рәүеше менән сағыштырғанда, бөгөнгө йәшәйешемде Ерҙәге ожмах тип атар инем, – тип һөйөнә Земфира Зәки ҡыҙы. – Йортобоҙ шаулы ҡаланан ситтә, ағаслы, саф һауалы урында. Күршеләребеҙҙән дә уңдыҡ – бик ярҙамсыл, изге күңелле кешеләр. Камила уларҙың балалары менән уйнарға ярата.
Бәләкәй саҡта икебеҙ ҙә мөһабәт, иркен йорт һәм ҙур, татыу ғаилә хаҡында хыялланғанбыҙ икән. Бына бит яҙмыш тигәнең – теләгәнебеҙ ғәмәлгә ашты. Рәдифтең олатаһы данлыҡлы балта оҫтаһы булған, тыуған яғы – Салауат районы Нәсибаш ауылында һәр икенсе ғаилә ул һалған йортта йәшәй, хәҙер ул мәрхүм инде. Рәдиф, уға оҡшап, төҙөлөш, балта эшенә маһир. Һәр эште Рәдиф яйлап үҙе башҡара: Нурсолтан менән София тыуғас, төкәтмә һалып ултыртты, иҙән түшәне, түбәне күтәртеп, икенсе ҡат ҡороуға көйләне, мунса төҙөттө. Беҙгә уңайлы, тыныс, иркен, рәхәт булһын өсөн тырыша атайыбыҙ. Көнөнә биш тапҡыр намаҙ уҡырға ла өлгөрә. Өйөбөҙҙә хатта оло табындарҙа ла иҫерткес эсемлектәргә урын юҡ хәҙер. Айыҡ тормош ҡына ысын бәхеттең бар сағылышын үҙ матурлығында, үҙ тәрәнлегендә тойорға ярҙам итә. Балаларыбыҙҙы ла ошо сәләмәт рухта тәрбиәләйбеҙ.
Ғаиләне төрлө яҡлап хәстәрләү, бала бағыу еңел түгел: берәүһе ауырып туҡтаһа, икенсеһенең йә тамағы шешә, йә эсе ауырта, тигәндәй. Төрлө ваҡ-төйәк көтөлмәгәнлектәр сығып ҡына тора. Тормоштоң әсеһен-сөсөһөн татып, бәләкәстән ауырлыҡтарҙы еңеп, сынығып үҫкәнгәме, ундай ғына ҡыйынлыҡтарға иҫебеҙ китмәй: бөтә мәсьәләне лә бергәләшеп тыныс ҡына хәл итергә тырышабыҙ. Иң мөһиме – бәпәйҙәребеҙ үҙҙәрен бәхетле тойһон: йөҙҙәрендә – йылмайыу, йөрәктәрендә – яратыу, күңелдәрендә өмөт, ышаныс сатҡыһы бер ҡасан да һүрелмәһен. Түңәрәктәргә йөрөтөп, бәләкәстән ижади һәләттәрен дә үҫтереү ине хыялым. Камила ҡыҙыбыҙ “Тамыр” балалар телеканалының йыр-бейеү түңәрәгенә йөрөй. Холҡо һәм тышҡы ҡиәфәте менән дә атаһына тартҡан. Бер эш менән ылығып китһә, шуға башкөллө сума. Йырларға, һүрәт төшөрөргә әүәҫ. Ә Нурсолтан минең атайыма оҡшаған. Тотошо, етдилеге, үҙенә талапсанлығы ла – олатаһынандыр, тип уйлайым. Берәй әйберҙе ала икән, кире урынына ҡуя белә. Үҙ һүҙен һүҙ итеүсән. Софияны тыуғас та, ҡәйнәмә сырамытҡайным. Шул хәтлем сабыр йәнле, һөйкөмлө, изгелекле һәм илгәҙәк сабыйҙың донъяға килеүе ғаиләбеҙҙе яңы, саф йәшәү һуты менән һуғарҙы. Мөғжизә тиерһең, уның тыуыуы ошоғаса хәл ителмәй торған күп кенә ғәмәлдәргә юл асты.
Гүзәл заттың ҡасан һәм нисә йәштә әсәй булыуы мөһим түгел, уның сабыйҙарын бәхетле, маҡсатлы кешеләр итеп тәрбиәләрҙәй ихтыяр көсө, йәшәүгә дәрте һәм күңел тыныслығына өлгәшкән булыуы ҙурыраҡ әһәмиәткә эйәлер, минеңсә”.
Сабыйҙарҙы тәрбиәләшеүҙә изге кәңәшсе, таяныс булғандары өсөн Ғафури районы Сәйетбаба ауылында йәшәүсе ата-әсәһе Зәки Закир улы менән Зилә Сәйетбаба ҡыҙына, Салауат районы Малаяҙ ауылында ғүмер итеүсе ҡәйнәһе Сәриә Мињлехан ҡыҙына ла сикһеҙ рәхмәтле ул. “Үҙебеҙ ауылда эшкә өйрәнеп, бер-беребеҙҙе ҡурсалап, өләсәйҙәр тәрбиәһендә йәшәүгә аҡыл, маһирлыҡ туплап үҫтек. Ошо изге миҫалда һәм ғөрөф-ғәҙәттә Рәдиф менән балаларыбыҙҙы ла тәүфиҡлы, талантлы, йәшәүгә әҙерлекле, көслө шәхестәр итеп тәрбиәләп, оло тормош һуҡмағына сығарырға яҙһын! Хәҙер ғүмеремдең һәр минуты мөхәббәтебеҙҙән яралған изге кешекәйҙәребеҙгә бәхет, һаулыҡ, изгелек юрауға бағышланған”, – тип ихлас йылмая әсә.
Ҡасан ғына әле ижад, сәнғәт әһелдәре, үҙҙәрен тулыһынса һөнәри үҫешкә бағышлап, ғаилә ҡороуға, бала бағыуға әллә ни әһәмиәт биреп еткермәгән булһа, хәҙер хатта донъя кимәлендә танылған йондоҙло парҙар ҙа ғаилә уңышын тәүге урынға ҡуя. Ғаиләлә мөхәббәтте ҡурсалауҙың һәм бала бағыу бәхетенең нәҫел ҡотон көсәйтеүсе, асылыбыҙҙы нығытыусы илаһи ҡөҙрәт икәнен аңлауға еттек, Аллаға шөкөр. Ә Земфира менән Рәдиф Зариповтарҙың татыу ғаиләһенә бәхет, оҙон ғүмер насип булыуын, бәпестәренең һәр асышына, яңы шөғөл үҙләштереүенә ҡыуанып, ҡанатланып, тик изге, яҡты тәьҫораттарҙа ғына йәшәүҙәрен теләйбеҙ!
Альбина ҒӨБӘЙҘУЛЛИНА.
Иглин районы.
Теги: